’tayal

(wal niya’ t’ringun paykura’ squ 'tayal)

panmwo:merge ’tayal (泰雅人)

Tayal hiya' ga, kaxa' qutux gluw nqu Austronesia Zok (南島民族). Tayal hiya' ga, te cyugal hupa na cinpuqing (原住民) squ Taywan. cyux cingay cikay qu Amis ki Paywan hminas Tayal. mingaga qu milikuy Tayal squ sraral, ana ga mnwah qu squliq Gipung lga, s'alax in_gyut kinbahan Tayal qu gaga' qani la.

snhyun ni kinbahan Tayal minkahul nha squ Pinsbkan.

Squliq, C’uli’ (以早期日本學者所作的語言系統分類泰雅族的支群)

smr’zyut miru’

Muyaw, Sali', Ngasal (以家的稱呼來分類泰雅族的支群)

smr’zyut miru’

misu qani hya’ ga nyux ta’ ps’nakun smlalu’ na thawki’ thayluw maha Squliq ru C’uli’ ga, laha’ nanak smlalu’ qasa hya’. ana ga lta’ ’tayal hya’ ga kya nanak sinllwan na nbkis sraral hya’.

balay balay hya’ ga cyugal qu ini’ ptnaq hayhazi na kkayal nyux maki’ sa ’tayal qani, maha iy skahul sa kbhzyagan na pinshzyan mita’ ga, balay aki’ maki’ qu lalu’ na puqing pinsgayan naha’ rwa! ga lalu’ na qutux gluw qani hya’ ga minkahul sa lalu’ na kni’an naha’ sraral qu inrasan lalu’ qani hya’ ru m’lalu’ na qutux gluw qani, aw’ lga qutux qu qnhriqun balay lmnglung hya’ ga, nanu’ yaqu wal naha’ zngyan kwara’ qu lalu’ na puqing naha’ balay, ru yan nasa lga musa’ nanak yaqu skahul sa kkayal naha’ sa ngasal qu musa’ ta’ stkahul smi’ puqing na gluw naha’ ka ngasal ru Sali’ ru muyaw cyugal gluw qani la.

swa’ nanak ka ya qu kkayal na ngasal qani qu stkahul ta’ smi’ sa lalu’ napuqing sllwan na qutux gluw na ’tayal qani sawn ga, yalaw gi kwara’ qu sawn ita’ squliq, atu’ na pbuci’ lga, nanu’ yaqu tmngasal qu mutuw naha’ tqs’un kbalay, nanu’ iy musa’ k’alu’ ana ‘inu’ ga, mutuw yaqu tmngasal qu tqs’un naha’ kbalay, ginanu’ yaqu ngasal qani qu spzyang balay syan inlungan kwara’ na ita’ ka minqyanux qani, nanu’ yasa qu ngasal qani qu galan sa puqing lalu’ na pintbcyan gluw qani, nanak yani qu musa’ ginhzyazyun balay ggalan lalu’ na pintbcyan gluw qani.

yalaw gi nanak yaqu gluw na ngasal qani qu kya lalu’ na puqing naha’ hiya’, nanu’ yaqu Kinhakul qani, yani qu spzyang naha’ galan puqing na qutux gluq qani, nanu’ qu maha Sali’ qani ga wayal naha’ zngyan qu lalu’ na puqing naha’ lru sisay maha Mthu’ laha’ la, nanu’ qu muyaw uzi ga, Mkmuyaw sawn uzi la.

taqu cyugal ini’ ptnaq gluw na kkayal kay’ qani ga, mqbbaq cikay mkayal qu gluw na kmal maha ngasal squ Sali’ hiya, gi nanak yaqu kya “q” na gluw na ngasal hya’ ga, ungat “q” na gluw na Sali’ hya’.

skahul sa kin ini’ ptnaq na kkayal qani mita’ qu cyugal gluw na pinsgayan naha’ qani ga, nanak yaqu gluw na Muyaw qani qu twahiq hazi’ kin muci’ na kkayal naha’ hya’, nanu’ yasa qu sawn qani mita’ qu pinsgayan naha’ qani ga, musa’ bsyaq hazi’ pinshriqan na gluw na Muyaw qani hya’!

ruw taqu pinsgagay na gluw na ngasal squ Sali’ qani mita’ ga, musa’ yaqu gluw na Sali’ qu minsgagay kahul sa puqing balay kni’an na Tayal qani, gi rima’ pzyux qu pinsgagay na gluw qasa hya’, ta qu gluw na ngasal qani hya’ lga minhlhil msgagay laha’ gi ini’ kpzyux na’ qu pinsgayan naha’ laha’. 

nanu qu kmal maha Muyaw hya ga Mayspaziq ru Mnibu’ ru Sqoyaw ru Plngawal spayat qu pisgayan naha’ hya’. 

nanu’ qu kmal maha Sali’ hya’ lga, nanu’ yaqu Mbala’Nanto squ Mbala’ kya Nango, ru Mks’iya’ Mesawlay ru Mks’iya’ Melubung, ru Mktasi’, ru Maysingaw, ru Mklapay, mpitu’ qu pinsgayan naha’ laha’.

qani lga, kahul sa kmal maha ngasal hya ga, nyuw mgcyugal qu pinsgayan naha’ la, qutux ga Mknazi’, qutux ga Mlipa’, ru Haga’ paris. 

plpgun kwara lga mawpuw spayat kwara’ qu ini ptnaq gluw na kkayal kwara la.