gaga na pns’unan mrkyas (婚姻制度)

gaga na pnsu’nan bih cntlangan na cyoli’ llyung Klesan kya ga nanak utux mlikuy ro utux knerin ga thoyey pns’unan, yow na pns’unan hiya ga iwan nya mba’iy utux knerin, gaga na pns’unan glgan ta pns’unan ga, s’iwan gmluw p’agal knerin kwara, nanak ungat la’iy mlikuy ro s’iwan psyunow sali ga musa Sbayux Sali knerin, nya smungus htuy naha kwara btiyux Sali naha ga musa galun Sali cyoli’ maha. Sngusan gaga na pns’unan hiya ga yani nya twang mbhuyow hi Sali, ro maki mwah psyunow hka’ Sali, binah yow nya ga tmwang hi mwah mtiyow, ro rmow innagal na utux Sali.

cpngan kawas pns’unan kwe, mlikuy hiya ga kya ha’iy pusan kawas, ro knerin hiya ga siga mhenas mpuw magan kawas ga thoyey ms’un, nanu yaca kya ha’iy mpuw magan bita mpuw mesuw kawas ga piyang myasa ryax na pns’unan. ini nbah pns’unan na gluw utux ci bkis ita cyoli’ Tayal bih llyung Klesan kya, wa naha hri’un gaga kwe laga, yihun nya ga psan naha binah alang, ro musa phogun lutux tayal. nanu yaca, ima mwah ms’un ita, piyang myasa ga ini nbah mtna’ na utux bkis, ro gluw yaba ro yaya ta, piyang myasa na pns’unan na mrkyas hiya ga ms’un la’iy na lpyung ro rangi ta.

piyang myasa na mwah ms’un mrkyas, ana su mlikuy ro knerin ga musa tna’ kwara, myasa na likuy, piyang yow ga myasa lungan nya, kba’ mlahang gaga, mngiyat mtiyow, motux lungan nya, piyang myasa na knerin hiya ga siga kba’ ci tinun, ngiyat mtiyow ro kba’ mlahang sali ro cmi lungan likuy nya nanak ro kwara la’iy nya uy, ms’su ro myasa ci lungan nya , nanu yaca s’agal naha kwara myasa yow kwe laga ana smungus mwah ms’un uy la.

baley ci gaga na pns’unan bih cyoli’ llyung Klesan ga gaga p’agal knerin, ro gaga na mpingat knerin ro, gaga psyunow la’iy knerin, kyan tugan ini ptna’ gaga pns’unan, mnanak gaga na p’agal knerin tbcyan lwey ga maki gaga p’agal knerin ro gaga na msbayux. ita cyoli’ bih llyung Klesan ga cyan ta inlungan baley gaga na pns’unan, gaga siyey ga mrhow na utux bbwan hiya musa smiyey, trang ryax na musa smiyey ga kba’ cmyuk mowas owas na lmuhuw, s’agal naha kwara lalu na bnkisan naha, ana su gluw mlikuy ro gluw na knerin ga kba’ cmyuk mowas. ’ wasan naha gluw na utux bkis naha, pnba’ bkis, nya sobih utux muyux na utux bkis naha laga, ini nbah ms’un naha , ini nbah pswal lyutux la.

kinhulan s’utu biru smr’zyut miru’

江明清Yawi‧Nomin,葛雷散群(南澳)泰雅人的語言文化教材-歷史文化與社會文化篇。(臺灣:宜蘭縣原住民文教促進會. 101)