Cyprus

labah Cyprus

kian
sintuqi squ kian 35°10′N 33°22′E
kinbhci 9, 251 km2
qalang Nicosia
ke
Greek, Turkish, Armenian, Cypriot Arabic
Linpgan squliq
1, 189, 265
Pinqasan ryax nakoka
1 na tay mawpuw byacing na qutux kawas
sinnhen
Cyorokay 72.3%
Islangcyaw 25.0%
ungat sinnhen 1.9%
binah 0.8%
ryax nqu kian
UTC+2, UTC+3
pposa giqas nqu zyuwaw
.cy

Cyprus (賽普勒斯) hya’ ga cyux maki’ tay 35 00 N, 33 00 E na Aziya’ syuw.

Cyprus

kwara’ kinghciyan niya’ 9,251 sq km (maki’ tay 171ginkgan kin wahci’) (kinwhci’ niya’ ga 9,241 sq km, kinwhci’ na lawsayan wsilung hya’ ga 10 sq km)

Kinkhmayan kwara’ squliq hya’ ga 1,205,575.

Pinbcyan naha’ sni’ naha’ rhzyal hya’ iy pqmahun hya’ ga 13.40%, lhlahuy hya’ ga 18.80%, sni’ naha’ sa pptzyuwaw sa bzinah hya’ ga 67.80%.

spzyang qalang na Kokka’ (首都) smr’zyut miru’

spzyang naha’ krahu’ qalang hya’ ga Nicosia.

snyan kinramat inlungan na Kokka’ (國家紀念日) smr’zyut miru’

snyan kinramat inlungan na Kokka’ hya’ ga 1 na tay mawpuw byacing na qutux kawas.

mrhuw Kokka’ (國家元首) smr’zyut miru’

mrhuw Kokka’ ta’ misuw hya’ ga Nicos Anastasiades, aring ryax 28 squ byacing tay 2 sa kawas 2013 lga, musa’ spazyang balay ms’rux kya la.

Saypulus zyaw na kinbkisan srasal mga kawas mspat seng maki qa cinqalangan sqani .mopuw mtzyu kinmhgan sgleng ga. Kian na squliq na Sila. Qalang Saypolutaw maki sa kinsraral ga ziray na Yasutiko sllwa na squliq na Zyuta mha Cititaw (Kittim, כתים).Gleng na kawas 709 ru kska na kawas 525, kinhangan na Yasu ru Ayci qu squliq na Pos.

qsu ga taring kawas mzimal spat, Romatiko psrux sa qani qutux qalang Saypolus, Inko taring lmahang Saypolus qinrzyux balay kawas nya ga thuk mspat sazing.kawas1925 mInko na Csyacmin rhyal.

kawas 1959 sazing byacing, Inko、Sila、Turlci msqutx miru maha《pikyalang na Sulisi lun》, Sila、Turlci、Saypolus、cyugal koka mpkal miru rutux《linhoyal na llma linkyalang》. Si、Tu、Inko cyugal koka mpkal maha pbuci qq Saypolus. Kawas mspat byacing mopuw mtzyu ryax, kmal mha pbuci nanak la, Psrux Saypolus linhoyan nakoka. Msqutux ki Si ru Tu sazing mincu sefu. Zit na kawqa 1963, Si ru Tu sazing minsyu ini ptnaq qu pinkal nha gaga mtucing ru maki squliq msramu.

kawas 1974 pituw byacing, Sila na ’llaw na zyaw na hetay maki sa Saypolus ttuliq qu piciringag, nanu yasa Turlci sagal nya sa zyaw qani lru musa mzyup sa Saypolus mciriq la. kawas 1974 sazing byacing, squliq na Turlci maki sa Saypolus kura ghyaq mbuci nanak mha psrux「Saypoles na TUcupan」.

kawas 1983, squliq na Turlci maki sa Saypolus kura ghyaq mbuci nanak mha psrux nanak mha linhoyal na koka Saypoles, ana ga in psswal qu son mha kocisyakay. Kawas 2004 mpyat byacing mpusal ryax, mpkal kwara qu minsyu zezyaw qani, Kfe.annan na Saypoles aki msqutux qu kekaq nya ga ungat anananu zyaw. ryax na kawas qasa magal byacing qutux ryax. Linhoyan na Saypoles (qalang na squliq na Sila) tbyuci tmwang sa Oco linhoyan, mOmon na koka na gluw. Kawas 2017 mpitu byacing mpitu ryax, Lenhko mzyup sa pinkyalan na Saypoles ru kura ghyaq na Saypoles mpkal ini agal sa pinkyalang. Kawas 2004 mpyat byacing mpusal ryax, Lenhko aki mha ryax na mpusal mtzyu Saypoles ka sazing thoki nya mpkal, mpkal na aki msqun. Kawas 2019 mspat byacing mqeru ryax, Saypoles na Silacu ru Turlci na thoki mpkal, ru tbihan nha mpkl msqutux na zyaw na pkyalang nha syun nha sa mspat byacing, babaw nya lga maki sa mqeru byacing Lenhko na Hisyo blaq mpkal. Kawas 2019 mpyat byacing mtzyu ryax, kura ghyaq na Macitun psmsun zyaw na koka binah na thoki pwah nya sinbung maha, kura ghyaq na Macitun ru Saypoles na psmsun zyaw na koka binah sazing na thoki ryax nasa maki sa Finlang na hopaqalang Hrlsinci mpkal pbiru mha.sazing koka qani ga.

Tili/kian smr’zyut miru’

Maki sa Yaco byaqanq wagi qu Saypolus, Kokka’ sa Ticun umi Tawna htgan wagi.Saypolustaw ga te cyugal kihopa na Taw tszik na Sisilitaw ru Satinniyataw qinruzyux na syaw na umi ga magal kbhul mtzyul pitu zinmi. Kura ghyaq qruzyx na rgyax, cingay qu rroq na rgyax; ggyax ga maki sa byaqan wagi ru kura mkilux, waqiq qu rhyal; maki sa teska ga Mesoliya be’nux qu rhyal nha. maki ka taw nha ga ungat qu gong nha, nanak cipoq na mtkkyut na gong. Gluw na mkilux na Ticunumi kayal, ’bagal ga mkilux ru tkzay, raytay ka kinkilux nya ga -mpusal spat ru mtzyu magal °C, qmisan ga hrhul ru mhuziq kayal nya, tltuw nya ga mpayat --mopuw °C.

Smsun psinpila smr’zyut miru’

Saypoles koka ga Nogaw ku sqyanux nha, syun nha inlungang uzi qu Roko (musa mangay ngngayang).Nanu yasa cinmuzyaw kwara minsyu nha, koka na pinbahuw nha ga cqunun linpgan ga kin wagiq nha ga mtnaq sa Omong.

kawas 2013, ptqehun na Ocayweci ku Saypulus sefu. aki mnaga sa kinnraw na qalang na pila Oco nanu yasa magal sa Ginko na piyup na pila, kmraw sa ktkuy na Ginko na koka nha. kinnita nha ka tnwang na kmal nha ga, pzzit sa pskuw Ginko mopuw mang pila Ozyul siki hyupan cyugal %, kska na mopuw mang tehuk sa mzimal mang ga phyup sa mopuw %, hminas lga mzimal mang siki hyupan mopuw magal. gaga qani ga tzzit na mopuw mang ku pinskuw su ga 6.75%, hminas sa qani lga 9.9%. pkyalang qani ga mhtuw qu pisang na minsyu la, nanu yasa Giko na koka cingay balay wayal magal sa ggala pila nha la.

Zyaw na qinnxan smr’zyut miru’

Ryax na tmangu abaw ga kya qa sinqqas nha baqun kwara na squliq Limason kwang hwan ryax. Saypoles kaka na rhyal ru te byaqan na wagi ga sinnhi sa gaga nha sraral Tuncencaw. kura sa ghyaq na Saypoles lga sinnhen sa Islangcaw na squliq naTurlci.

pqbaqan Saypoles misu na Kolillamu /m’imawna Raygaq ga qutux nanak, ke na Sila qu psbaq nha biru. Pyang pqwasan biru na pisrux Sli kya qu : Nikosiya raygaq (University of Nicosia)

Inko langkaysya raygaq Saypoles na qinsyugan pqwasan biru (University of Central Lancashire Cyprus) Saypoles Oco raygaq (European University Cyprus) Saypoles Siyuyen (Cyprus College). ke na Ego qu psbaq nha biru. Saypoles koci Siyuyen (Inter College): ke na Ego qu psbaq nha biru. Saypoles Insyo Siyuyen (Cyprus Institute of Marketing) : ke na Ego qu psbaq nha biru. Pyang pqwasan biru na pisrux Sli kya qu;;gawcyu gaXenion Education

Sinnhen smr’zyut miru’

Mpituw pgan mspat % kinbahan na Sila squliq na Saypolus ga snhi Saypolus Cencawhwe.mopuw mspat %Turlci na kinbahan ga snhi Islangcyaw gluw na Syunipay smsun zyaw na sinbung ru syakay maki 2015 mtbugah qsahuy/zizyu na ngasal qu mtbugah qsahuy/zizyu na pspngan ga0Sapulos ru kura ghyaq na Saypolus ga, 「mtbugah qsahuy」. Saypolus na Sinbung na Zizyu qinsyugan ga mpusal magal/qutux kbhul, kian na Holi ga qinsyugan ga. saqinsy ugan ga zmagal / mtzyul, sefu na kian ga qinsyugan mopuw qutux /mpataul, psplang na qinsyugan mqeru/mtzyul (magal rroq na tesu ga blaq). Maki kawas 2015 babaw na cinbwanan ga cinrhwan na lalu ga, linhyan na ungat koka, Saypolus koka qani ga maki qutux kbhul mspat pgan koka qinsyugan maki sa mpusal payat, tensu nya ga 15.62.

Saypolus na Holi gaga ga mtgah qsahuy qu ke ru sinbu nya uzi ga mtgya qsahuy, sefu nha ga pyang nha syu inlungang qu zyaw qani. Mbuci nanak qu si nbu nha、maki balay qu gaga pklahang ru maki balay qu mincu sefu pklahang sa mtgih qsahuy nha. gaga na Holi nha uzi ga sqhut nha qmihut sa inlungang squliq ru mita sa tgame na ngasal saxak, ana maki nanu na zyaw ga sefu ga sqhuwt nha ru siki mluw balay gaga qani.

Kosi na Saypolus na Kwang po ga koka na Saypolus qu cinraysan kya quTeribi ru Kwangpo Meti, kosi qani ga cyugal qu llamu Telibi nya.

Saypolus Kwang po koosi qani ga kbalay sa kamuk na zinbung ru sinnhen, llaqi, Isucilu na ega ru ngngayal na Linsici llamu na kamok, kruma ga magal sa kamok na binah kokak (ppowah sa biru na Sila).Kya uzi qu mopuw sazing na squliq ara nha nanak na Teribi, Sila. ERT cinbwanan na pintaw, Oco sinbung tay maki Saypoluskya uzi qu pwahun nya.

psmsun zyaw na pslokah hi Pafulos. Kangtits maki sa kawas 2012 ’bagan na Awlipik pslokah hi pspung sa qqasu cipoq na Lessin magal te sazing lalu (Inpay) .te qutux Saypolus mintxal magal qnabu Awlipik pslokah hi mari ka pspung (Wancyu) Paktas squliq na Saypolus uzi.

Linpgan na squliq smr’zyut miru’

kawas 2003 Linpgan na squliq ga hminas mspat mang.kinbahan na Sila na squliq na Saypulus ga pkaki sa koka squliq na 85.2% kinbahan na Turlci na squliq na Saypulus ga pkaki sa kwara koka squliq na 11.6% taring sa kawas 2000 lga. Cingay qu kahul binah na koka mwah mtzyaw kahul sa Felipin, Tayko, Slilngka kawas 2011 Linpgan na squliq ga 838,897 (ini twangi sa kura ghyaq na Saypulus). kawas 2013 kwara taw linpgan na squliq ga 1,141,166.

Psmsun zyaw na hetay smr’zyut miru’

Saypolus minsyu na kinshat ga.giwan sa hetay nha la. kahul Lucyun, Haycun, Koncyun, ru ka mnanak na linhyan na hetay msqutux.

Pqqasu sa psmsun nazyaw smr’zyut miru’

Saypulus pinqsyugan nya ga mpayat qu ini ptnaq na klahang qalang nha, maki qu Saypules linhoyan na koka kmahang na rhyal, ka nanak lalu gluw na linhoyan na koka, balay nya ga bung na kura ghyaq na Saypulus Turlci na linhoyan lmahang na qalang, nyux khangan na Lenhoko cinkenli ru kmahang, kruma ga cipoq na rhyal ga nyux sa Inko na kenli:

Saypules linhoyan na koka ga magal qu qinsyugan nha
  • Nannikosiya: Saypules linhoyan na koka na Sotu, qalang renwa nya ga (+357) -22
  • Lanaka: tsobih sa umi na qalang, Saypules na hngawan na hikoki nyux maki sqani, qalang renwa nya ga (+357) -23
  • Limaso: tsobih sa umi na qalang, qalang renwa nya ga (+357) -25
  • Pafus: tsobih sa umi na qalang, ryax sa kinbkisan nha ga Saypules linhoyan na koka Sotu nha.baha hmswa cingay balay qu minpsku na koka qeqaya na kinbkisan, misu qani lga Lenhko na psbaq nha biru linhoyan, sbiru nha sa maki cibwanan qu qeqaya ka snbil na kinbkisan nakoka. qalang renwa nya ga. (+357) -26

Lenhko na qalang Hwansun, sllwa nha ma「mtsiq na qes」, nyux khangan na Lenhko na hetay ru kinpetay、kura ghyaq ru kura mkilux hnyux nha syun qutux qes.

• Yakloti ru Tkayliya, sazing qanj ga Inko na rhyal na hetay nha rhyal nya ga pkaki sazing kbhul mzimal payat km².

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’ smr’zyut miru’