qalang Tabuk/松茂部落
mwani qalang ro cyan te inu 部落概況與位置
smr’zyut miru’qalang Tabuk hiya ga maki cqa bawiq llyung Tmali, akya qutux seng mtuyu kbhul meta nya, qroyux hayi be’nux qalang naha, qalang Tabuk ga qalang bawiq ga mpux cinmuyax, qalang cka ga mtuyul cnmuyax qalang iyik ga payat cinmuyax, baha hmcwa lingay nya ga piyux qparung mica qa skahul kya lalu nya Cyukok. ro pincqrux qa kokak Conghwaminko lga akya minkok spatula saying ski spatul tyugal kawas baha hmcwa mn_gyut piyux cquliq naha ro uka pinqmahan naha lro mica qa mrhow qalang naha ga musa hkangi ksobih qalang naha kya spat kiro na qalang Tabuk, ro pinnaray nya qabax qalang naha ski cqani, ro kbalay qalang naha la. qalang naha ga maki uyi qalang bawiq ro qalang iyik.
松茂部落位於大甲溪上游，海拔約1600公尺，是個腹地有限的狹長型部落，松茂部落由上部落(10戶)、中部落(30戶)、和下部落(4戶)組成，因四周松樹茂密而得名。光復後，約民國42至43年間，因人口增加與耕地不足，部落領導人在距部落約8公里的太保久（Tabuk）尋找新地，並帶領全族遷至地，形成部落，亦分為上下部落群。
cinllwan lalu qalang 地名由來
smr’zyut miru’ryax klhangan Ipun ga ki’an naha cqa ryaniq Consin maki cqa mwani na qalang Sqoyaw, lalu nya ga qalang Slinat, mica qa san naha uyi qalang btunux, ini ga btunux na qalang, ro ke “Tabuk” imi nya ga tabuk ma. lalu nya Cyukok ga baha hmcwa lingay nya ga piyux qparung skahul kya mwah.
日治時期在現今的平等村環山中興路口名為Sliant(磐石)的地方落腳，因此又稱為「磐石部落」或「岩石的部落」，泰雅語Tabuk為光禿之意思。華語名因部落四周環繞茂密的松樹而得名。
pinqhknyan qalang 部落遷徙
smr’zyut miru’mrhow Klamang knahul knhulan Pinsgayan, pinnaray nya kinbahan nya mshyi ski qalang Lamang, ro musa loyi qalang Cinqlangan, ro musa loyi Sirasit, ro musa Soruw, musa loyi qalang T’waqa ro qalang Sinat ro musa qalang Yatux, akya obih mpux pinhkyan naha lro maki qutux seng mqesu kbhul mtuyu saying kawas, mlahuy qabax mrhow qalang nah aro baha hmcwa mblaq rryaniq, mica qa musa naha mnshyi ski syax ryaniq, nanu ki’an naha coni-qalang Tabuk qani.
祖先戈喇曼從分散之地(賓斯嘎雅嗯)，帶著他的子孫先遷移到Lamang部落（今合歡溪中游右上方溪邊）、再遷移Cinqlangan部落（今南湖溪下游左方溪邊）、Sirasic部落（今武陵農場）、Soruw（今大雪山13、14林班）、T’waqa（今大甲1516林班）Sinat部落（今台七甲線十三公里後方）Qalan yatux部落（今松茂產業道路中下方），歷經約十次遷徙後，終於在1962年，經部落長老又商議、一致決議，為了交通便利，遷移至靠近公路的地方，也就是今日所居住的地方–Tabuk【松茂】
tayal qa nyan qalang Tabuk mwani 人口概況
smr’zyut miru’qalang Tabuk qutux kbhul mpitu pgan saying qabax cquliq naha, ro hbku ski mpux payat kawas na laqi mrkyas ga qutux kbhul qabax cquliq ga maki akya mpux nya, ro mpux magan mpux magan kawas na klokah hayi na cquliq ga qutux kbhul qabax cquliq ga maki miman tyugan cquliq nya, ro miman magan kawas na yutas yaki, qutux kbhul qabax cquliq ga maki mtiyul mpitu cquliq nya. ro tayux kahul cqenu minrok naha hiya ga, cquliq Tayal qutux kbhul qabax cquliq ga maki mspat pgan mtuyu cquliq nya, ro binah lga cquliq binah minrok la.
松茂部落總人口為172人，其中0至14歲的兒童占10.47%，15至54歲的中壯年人口占52.91%，而55歲以上的老年人口占36.62%。依族群來看，泰雅族群占86.05%。
snhyan qalang 部落宗教
smr’zyut miru’qalang Tabuk hiya ga snhyan naha utux Tayal, ro maki gaga cmyus uyi. snhe naha maha baq maray mblaq na qnxan ro kmloh, mwani ga maki cikay cquliq musa Tensinkyo ini ga Kiristo kyokay, maki uyi cquliq snhe utux Kahat.
松茂部落主要信仰傳統的泰雅族神靈，並進行相應的祭祀儀式。部落成員深信神靈的庇佑能帶來豐收和平安，目前也有些許族人會去天主教會或是基督教會，也有一些族人在佛教。
qqyanux 經濟與特產
smr’zyut miru’calay na tnpila qalang Tabuk hiya cpyanga mrwa kblay qeqaya ini ga mqupah, maki uyi cquliq nyan mawah bbesan, ro pinqumah hiya ga ana ocya, pagay, ro bway qhoniq, kbalay na qeqaya hiya ga, ana patas qhoniq, tminun na ruma, binah lga wal heci mtiyaw ini ga mqwas la.
主要經濟活動，松茂部落主要從事農業和手工藝品製作，也有居民從事商店，農產品包括茶葉、稻米、蔬菜和水果，手工藝品則包括木雕、竹編等，其餘大部分皆在外地工作、讀書。
rryaniq qalang 部落交通
smr’zyut miru’qmuyit glgan: musa su qalang Tabuk ga thuyay skahul Girang ro gmlux ryaniq Tay 7 cyasyeng, hminas qalang Sqoyaw lro ini kbsyaq lga tehok su qalang Tabuk la, maha ni skahul su skura kya byaqan wagi musa rgyax ga siga gmlux ryaniq Tay 14 syeng ro hminas qalang Plngawan lro skura Slamaw musa, ro si sglux ryaniq Tay 14 cya syeng, tehok Ta’yulin lro musa skura Tay 8 syeng skura qalang Slamaw ro shoyu musa, tehok qalang Slamaw ga piray loyi skura Tay 7 cya syeng ro baq tehok qalang Tabuk la.
開車:進入松茂部落可經由宜蘭走台7甲線，經過環山之後，不久即可抵達松茂；若由西部上山需由台十四線，經霧社往合歡山方向續行台十四甲線，於大禹嶺轉台八線梨山方向續行，到梨山再轉台七甲線抵達松茂。
ki’an pklahang binheci 文化健康站
smr’zyut miru’qalang Tabuk hiya ga baha hmcwa khmay ciyan cquliq naha la, mica qa knalay naha ki’an pklahang bnheci naha, ro sobih na qalang Slamaw hiya ga maki mblaq na psbaqan ro byoing phgup. pincrux uyi pqwasan biru ro byoing, musa mkrax kinmxan cquliq ro psbaq llaqi.
松茂部落居民因人口很多，所以建設文健站，梨山擁有完善的教育和醫療設施。部落設有小學和醫療診所，為部落成員提供基本的教育和醫療服務。
gaga qalang 部落文化
smr’zyut miru’qalang Tabuk qani ga qalang Tayal, kruma cquliq naha kmayal ke Tayal uyi, ksobih kawas mwani ga nyan kblay yaw na qalang qa naha, us ga cipak hayi kblay yaw na cyunga, baha hmcwa cyunga ga uka cquliq musa qmuyiy ke Tayal ro mwani lga m_ngyut mnukil qabax bnheci naha la, mica qa uka uyi cquliq snibil gaga Tayal la.
松茂部落現為泰雅族原住民的部落，部落族人部分使用族語溝通，近幾年依舊有辦理部落內部活動，但傳統文化活動較少，因過去無傳承及耆老逐漸流逝，泰雅文化也隨之消逝。