qalang Pyasan
kyopang


Hosing Ku(復興區 qalang Pyasan)

smr’zyut miru’

Pyasan hiya’ ga spyang ini khmay squliq nya maki sa Toweng. Pyasan hiya’ ga qutux lahuy qalang rgyax.

Hosing Ku (復興區, Pyasan) mki sku Toweng si. su’unun kwara glabang lingay ’kiyan ga 336.75 km² (rhyan rinpang glabang lingay ’kiyan ga 195.32 km², rr’an hyan glabang lingay ’kiyan ga 120.65 km²), 10,692 hi ku su’unun kwara alang hi kya, 3,655 buwan ku kwarakya, tiku sahuy na alang Gyencumin ga 6,817 hi, kyala kwara pinspung s’uli ga 64%. kwara sahuy na alang Gyencumin ga Taywang Gyencumin na Tayan ku smrrhu ku pyux s’uli taya kya. [1]


lalu ‘Tayal sraral(舊稱) 角板、角板山 Pyasan
ke’ qalang(方言) 泰雅語(賽考利克泰雅語)ke’ ‘Tayal
Sexu(政府)
Gocyo(鄉長)
Pcywagun sexu(行政機關) Fuxing syangkongso(復興區公所)
Mrhu smi’ qpzing(立法機關) Fuxing syangming rayhyo’(復興區民代表會)
Llpgan ssatu’ biru(郵政編碼) 336
qalang syaw nya(鄰近鄉鎮) Nahuy go, Kansai go
Tuqi’ tenaw(網站) https://www.fuxing.tycg.gov.tw/
pintasan qalang(區徽)

rhzyal kki’an

smr’zyut miru’

Xusing ga cyux maki sa tong nan na Toweng sohih Sinciku, yatux ga sobih Cyama.

Fuxing , lalu’ nya ‘Tayal sraral ga Pyasan, trang maki Gipun ga Sinciku syu Cyma gun, masup pciriq lga sllwan nha Pyasan.

kawas 1954 te mpou byacing ru mtzyul ryax lga sllwan nha Fuxing syang la.

skahul sinbung minrwan trang ryax nasa ga, “m_yan nyux sqqas ita’ ‘Tayal mha hintgan na soto ki nyux nha galun Taywan” lma’, ru spwah nha syang kong so’ miru biru teta smwan qu sexu’. [2] [3]

kawas 2014 te mopu sazing byacing mpusal magal ryax, yugun na sexu Toyen keng sa Toyen si’ lga, yasa gmlu m’iyuw sa Fuxing cyu’i la.

Kawas 2014 spwah nha “Taywan gyencumin pulwo sintong lyenmong”kmal mha aki zyugun lalu na “Pyasan”squ “Pyaway”ini ga “Pyasan Pyaway”, ana ga ini swali’ ‘Tayal qalang Pyasan.

ays ptyaw sebu

smr’zyut miru’

Hosing Ku ays psgayun 10 ru 58 alang.

58 alang hani ga, Pyasan(比雅山 / 角板山部落), Rahaw(Takan)(溪口台部落), Wsilung(詩朗部落), Hbun(霞雲坪部落), Hbun-sinqumi(合流部落), Kinyawpan(羅浮部落), Rangay(斷匯部落), Kawbu’(高坡部落), Khpan(大彎部落), Raga’(楓香部落), Rahu’(下宇內 / 小烏來部落), Qapu’(卡普部落), Qus(和平部落), Yubang(上宇內部落), Triqan(大利幹部落), Zihing(義興部落), Kayu-baliq(新村部落), Kzyay(水流東部落), Tuba(大窩部落), Luhung(基國派部落), Blhuy(枕頭山1部落), Blhuy(枕頭山2部落), Bilus(石門部落), Qoyaw(下高遶部落), Qoyaw(中高遶部落), Silong(喜龍部落), Qoyaw(上高遶部落), Snazi(竹頭角部落), Kin‘lwan(金暖部落), Sqiy(志繼部落), Cyasi(佳志部落), Yuwhbun raka(優霞雲部落), Kayway(卡外部落), Qus(庫志部), Qmocyan(下奎輝部落),Babau(中奎輝部落), Qnau(上奎輝部落), Ksunu'(嘎色鬧部落), Qehuy(內奎輝部落), Kuli(上高義部落), Sbunaw(雪霧鬧部落), Quri(下高義部落), Uruw(中高義部落), Tkasan(下蘇樂部落), Raka(上蘇樂部落), Piyaway(比亞外部落), Tgleq(鐵立庫部落), Saruc(砂崙子部落), Twan nokan(武道能敢部落), Zihing(爺亨部落), Qrahu(嘎拉賀部落), Tqwiy(哈嘎灣部落), Ngurus(後光華部落), Qphay(下巴陵部落), Balung(中巴陵部落), ‘Bu balung(上巴陵部落), Qara(卡拉部落), Quzi(中心部落).

tay ’zil na Hosing Ku hya’ ga wsilung krahu’. tay ’zil na Hosing Ku hya’ ga Nahuy go, Kansai go.


tuqi qsya’ ki rrhzyal

smr’zyut miru’

maki na ryax khangan Gipun na’ ga kya magal qu ulay nya, nanu sga “Syasan, Qrahu’, Pyaway, Balung ki Rahu”. misu qani ga nanak ulay Syasan ki Qrahu’ nyux msthay la, kwara ulay sraral ga wal blun uraw kwara la. Kawas 1997 sllwan nha “ulay Gihing”qu “ulay Balung”.

kya qu “Tay 7 Syan”ru “S_taw 118 haw”

ssquliq pinlpgan

smr’zyut miru’

misu qani maki te mtzyu’ qalang gyencumin ’Tayal sa rgrgyax squ Taywan ga yasa son p’yang khmay na qalang gyencumin ’Tayal.

gmlu sa nyux ’n_gyut khmay qu Toyen lga ’n_gyut khmay uzi ru magal kawas misu qani mga maki te spat lpgan qu kinhelaw nya tmuwang pzyux squliq nya squ kwara’ ita Taywan.

kisya’ glgan

smr’zyut miru’

Ungat kisya’ glgan hiya

kintzyux na Squliq(人口數量)

smr’zyut miru’
kawas kintzyux na Squliq -+%
1981 12230 --
1986 11518 -5.8%
1991 11540 +0.2%
1996 11691 +1.3%
2001 11403 -2.5%
2006 10835 -5.0%
2011 10684 -1.4%
2016 11192 +4.8%
[4]
tay qutux byacing tay sazing byacing tay cyugal byacing tay spayat byacing tay ymagal byacing tay mtzyu’ byacing tay mpitu’ byacing tay mspat byacing tay mqiru’ byacing tay mawpuw byacing tay mawpuw qutux byacing tay mawpuw sazing byacing kawas
15.6 15.3 16.3 20.1 20.8 23.9 25.3 25.3 23.0 21.4 19.4 16.1 2019
[5]

pqwasan biru ’laqi’ cikuy

smr’zyut miru’
  • 介壽國民小學 Pyasan pqwasan laqi cikuy
  • 三光國民小學 Gogan pqwasan laqi cikuy
  • 光華國民小學Ngurus pqwasan laqi cikuy
  • 羅浮國民小學Kinyawpan pqwasan laqi cikuy
  • 奎輝國民小學Qehuy pqwasan laqi cikuy
  • 霞雲國民小學Hbun pqwasan laqi cikuy
  • 三民國民小學Luhung pqwasan laqi cikuy
  • 巴崚國民小學Balung pqwasan laqi cikuy
  • 長興國民小學Kara pqwasan laqi cikuy
  • 高義國民小學Qwilan pqwasan laqi cikuy
  • 義盛國民小學Zihing pqwasan ‘laqi cikuy

pqwasan biru ’laqi’ mrkyas

smr’zyut miru’
  • 介壽國民中學Pyasan pqwasan laqi mrkyas

pqwasan biru ’laqi’ seneng

smr’zyut miru’
  • 羅浮高級中學Kinyawpan pqwasan biru laqi’ seneng

1.qapu’ 2.qqzimux 3.qapu’ 4.tqinu 5.bsyaw

kya qu ’san mhkangi’ na tuqi ru hongu’ hkngyan ru ulay ru qrqhuniq ka ppi’an ru tgliq sa Rahu.

basu lglgan ga kya “Tayuan k_yun”ru “cwungli k_yun”ru “Taywan hawsin”

kinhulan s’utu biru

smr’zyut miru’
  1. 拒復興仁愛 山川部落爭「原」 味
  2. 復興鄉志編輯委員會《復興鄉志》復興鄉公所
  3. 許毓良《清末桃園山區的原住民(1885-1895)─以“臺灣內山番社地輿全圖"為主的討論 》 輔仁大學歷史系
  4. [1] 內政統計月報
  5. 觀測資料查詢